1. Ramy prawne
Rządowy Program wsparcia powiatu w organizacji i tworzeniu rodzinnych form pieczy zastępczej w 2024 r., zwany dalej "Programem", został opracowany w oparciu o art. 187 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 197 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1426, z późn. zm.).
2. Cel Programu
Celem Programu jest wsparcie powiatów w realizacji zadań własnych z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej.
Wsparcie zostanie udzielone ze środków Funduszu Pracy w formie dofinansowania:
* wynagrodzeń wraz z pochodnymi od wynagrodzeń zawodowej rodziny zastępczej przysługujących za 2024 r., począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r., za każdy miesiąc, w którym zawodowa rodzina zastępcza pełniła funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych;
* wynagrodzeń wraz z pochodnymi od wynagrodzeń prowadzącego rodzinny dom dziecka, przysługujących za 2024 r., począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r., za każdy miesiąc, w którym prowadzący rodzinny dom dziecka pełnił funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych;
* wynagrodzeń wraz z pochodnymi od wynagrodzeń rodziny zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego, przysługujących za 2024 r., począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r., za każdy miesiąc, w którym zawodowa rodzina zastępcza pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego pełniła funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych.
3. Adresaci Programu
Program jest adresowany do powiatów, które realizują zadania z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej, dotyczące organizacji i prowadzenia rodzinnych form pieczy zastępczej. Wsparcie jest udzielane na wniosek powiatu złożony do wojewody.
4. Zakres realizacji Programu
Dofinansowanie zostanie przyznane do wynagrodzeń wypłacanych od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. rodzinom zastępczym zawodowym i prowadzącym rodzinne domy dziecka.
Dofinansowanie do wynagrodzeń zostanie przyznane za każdy miesiąc pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka, w którym podmiot pełnił funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych.
5. Finansowanie
Źródłem finansowania Programu są środki Funduszu Pracy ujęte w planie finansowym Funduszu Pracy na rok 2024. Maksymalnie na Program zaplanowano środki w wysokości nieprzekraczającej 40 mln zł.
Środki pozyskane z Funduszu Pracy mogą być przeznaczone jedynie na pokrycie wydatków kwalifikowalnych dotyczących dofinansowania wynagrodzenia wraz z pochodnymi od wynagrodzeń zawodowych rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka, stanowiąc dochód powiatu, w rozumieniu ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2267, z późn. zm.). Środki na dofinansowanie są przekazywane na wniosek wojewody przez ministra właściwego do spraw rodziny. Wojewoda, na podstawie zawartej umowy, przekazuje środki powiatom.
6. Czas realizacji zadania
Program będzie realizowany od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
7. Warunki dofinansowania w ramach Programu
Dofinansowanie zostanie przyznane do wynagrodzenia wraz z pochodnymi od wynagrodzeń na każdą rodzinę zastępczą zawodową i każdego prowadzącego rodzinny dom dziecka. Dofinansowanie to zostanie przyznane na podstawie wniosku o dofinansowanie składanego przez wojewodę, w którym wskazana zostanie liczba podmiotów w ujęciu miesięcznym, których wynagrodzenie zostanie dofinansowane. Dofinansowane zostanie wynagrodzenie przysługujące wskazanym podmiotom za każdy miesiąc, w którym podmiot pełnił funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych, począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r. Dofinansowanie zostanie wypłacone w oparciu o przyjęte stawki:
* rodzina zastępcza zawodowa (z wyłączeniem pełniących funkcję pogotowia rodzinnego) oraz prowadzący rodzinny dom dziecka - 965 zł za każdy miesiąc, w którym rodzina zastępcza zawodowa oraz prowadzący rodzinny dom dziecka pełnili funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych;
* rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego - 1 200 zł za każdy miesiąc, w którym rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego pełniła funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych.
W przypadku rodzin łączących funkcje rodziny zastępczej zawodowej i rodziny pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego możliwe jest przyznanie jednego dofinansowania, zgodnie z wyższą stawką.
Minister właściwy do spraw rodziny jest upoważniony do zmiany wysokości wskazanych stawek (w granicach do 10%), w zależności od posiadanych środków.
8. Realizatorzy i beneficjenci Programu oraz ich działania
1. Szczebel Centralny - minister właściwy do spraw rodziny
1) Dokonanie podziału zaplanowanej kwoty dofinansowania dla województw;
2) Wskazanie wojewodzie kwoty, w ramach dokonanego podziału środków, o którą może wnioskować w ramach Programu;
3) Przekazanie środków Funduszu Pracy w ramach programu wojewodom;
4) Analiza sprawozdań wojewódzkich z realizacji Programu;
5) Sporządzenie sprawozdania zbiorczego z realizacji Programu;
6) Ocena realizacji zadań finansowanych z Programu na dany rok na podstawie sprawozdań wojewódzkich;
7) Monitorowanie realizacji zadania wynikającego z Programu.
2. Szczebel wojewódzki - Wojewoda
1) Przekazywanie do ministra właściwego do spraw rodziny wniosków o dofinansowanie ze środków Funduszu Pracy w terminach wskazanych w części 9 pkt 1 Programu, zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik nr 1 do Programu;
2) Udzielanie informacji o zasadach Programu, a także interpretacja postanowień Programu;
3) Przygotowanie dokumentacji dla powiatów, w tym umowy sporządzonej na podstawie opracowanych przez urząd obsługujący ministra właściwego do spraw rodziny wytycznych do umowy z powiatem (stanowiącego załącznik nr 2) i sprawozdania powiatu z realizacji Programu w 2024 r., którego wzór stanowi załącznik nr 3 do Programu;
4) Występowanie do ministra właściwego do spraw rodziny o środki z Funduszu Pracy w wysokości zgodnej z kwotą przyznaną na podstawie zaakceptowanego wniosku o dofinansowanie;
5) Zawieranie umów z powiatami, będącymi beneficjentem Programu;
6) Przekazywanie środków powiatom w ramach Programu;
7) Analiza przekazywanych przez powiaty, będące beneficjentem Programu sprawozdań z realizacji Programu;
8) Rozliczanie środków Funduszu Pracy;
9) Przekazanie do urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw rodziny sprawozdania wojewódzkiego z realizacji Programu, zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik nr 4 do Programu.
3. Szczebel lokalny-powiaty:
1) Składanie zapotrzebowania do wojewodów;
2) Realizacja zadań zgodnie z podpisanymi umowami;
3) Rozliczanie środków Funduszu Pracy zgodnie z założeniami Programu i podpisaną umową;
4) Przekazanie do wojewody sprawozdań z realizacji zadania dofinansowanego z Programu, w sposób ustalony przez wojewodę.
9. Zasady składania wniosków o przystąpienie do Programu
1. Wojewoda w terminach:
a) do dnia 16 czerwca 2024 r. - w odniesieniu do dofinansowania wynagrodzeń przysługujących podmiotom za okres od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 30 czerwca 2024 r.,
b) do dnia 31 października 2024 r.- w odniesieniu do dofinansowania wynagrodzeń przysługujących podmiotom za okres od dnia 1 lipca 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.,
złoży do ministra właściwego do spraw rodziny wniosek o dofinansowanie ze środków Funduszu Pracy, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do Programu. We wniosku o dofinansowanie będą uwzględnione podmioty rodzinnej pieczy zastępczej, którym zgodnie z obowiązującymi umowami w miesiącach objętych wnioskiem przysługuje wynagrodzenie za pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka (spełniają warunek przepracowania minimum 15 dni kalendarzowych w miesiącu). We wniosku uwzględnia się również:
* wszystkie podmioty, z którymi planowane jest podpisanie umowy nie później niż do dnia 17 grudnia 2024 r. - w odniesieniu do wniosku za okres wskazany w lit. b.
2. Minister właściwy do spraw rodziny w terminie do 10 dni od dnia otrzymania ostatniego z szesnastu wniosków o dofinansowanie przekazanych przez wojewodów ogłosi listę województw z określeniem wysokości dofinansowania za dany okres, objęty wnioskiem o dofinansowanie.
3. Na rozstrzygnięcie w sprawie udzielenia dofinansowania nie przysługuje odwołanie.
4. Wojewoda w ciągu 5 dni od dnia ogłoszenia listy, o której mowa w pkt 2, przekazuje powiatom informację o wysokości dofinansowania dla powiatu za dany okres objęty wnioskiem, na podstawie zaakceptowanego wniosku o dofinansowanie. Kwota ta stanowi iloczyn liczby podmiotów wskazanych we wniosku o dofinansowanie, których wynagrodzenie jest objęte dofinansowaniem, liczby miesięcy pełnienia wskazanej funkcji przez podmiot (w których podmiot pełnił funkcję przez minimum 15 dni kalendarzowych), stawki dofinansowania wskazanej przez ministra właściwego do spraw rodziny, o której mowa w części 7.
5. Stosowanie przez wojewodów kryteriów innych niż wymienione w pkt 4 do podziału środków między powiatami, w tym zmiana stawek wskazanych przez ministra, jest niedopuszczalne.
6. Wojewoda występuje o środki Funduszu Pracy w wysokości, o której mowa w pkt 2.
7. Wojewoda oraz powiat będący beneficjentem Programu są zobowiązani do podpisania umowy w sprawie przekazania dofinansowania niezwłocznie po uzyskaniu środków na realizację Programu, w pierwszym okresie rozliczeniowym (tj. od daty wpływu środków Funduszu Pracy na rachunek bankowy wojewody). Umowa jest zawierana do końca 2024 r., na dwa okresy rozliczeniowe wskazane w Programie.
8. W przypadku rezygnacji z udziału w Programie, powiat będący beneficjentem Programu jest zobowiązany do niezwłocznego wypowiedzenia umowy.
9. Powiat zwraca środki niewykorzystane, przyznane na podstawie wniosku o dofinansowanie za okres od dnia 1 lipca 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r., jeżeli do 17 grudnia 2024 r. nie zawarto planowanych umów z podmiotami wskazanymi w tym wniosku lub wynagrodzenie podmiotów, z którymi umowy zostały zawarte w listopadzie nie kwalifikuje się do dofinansowania za ten miesiąc (podmiot pełnił funkcję krócej niż 15 dni kalendarzowych). Termin zwrotu niewykorzystanych środków nie może być dłuższy niż 15 dni od dnia zakończenia wskazanego w umowie dnia wykonania zadania.
